Zastanawia, \u017ce Shawn Coyne<\/strong> nie proponuje niczego do budowania postaci. W \u015bwiecie scenopisarskim kilka takich narz\u0119dzi funkcjonuje, cho\u0107by: wywiady z bohaterem, wizyt\u00f3wki postaci, diament charakterologiczny. Coyne zdaje si\u0119 tego aspektu nie dostrzega\u0107. I jest w tym konsekwentny. Ostatnie narz\u0119dzie r\u00f3wnie\u017c nie tego dotyczy.<\/p>\n

 <\/p>\n

Tabelka prawd\u0119 ci powie<\/h2>\n

The Story Grid Spreadsheet jest list\u0105 scen i mimo \u0142udz\u0105cego podobie\u0144stwa do drabinki, drabink\u0105 nie jest.<\/strong> Wr\u00f3c\u0119 jeszcze do tego rozr\u00f3\u017cnienia (drabinka vs. The Story Grid Spreadsheet), ale pod koniec artyku\u0142u, po przedstawieniu, z czego The Story Grid Spreadsheet si\u0119 sk\u0142ada .<\/p>\n

Coyne radzi, aby prac\u0119 z tym narz\u0119dziem zaplanowa\u0107 w czterech krokach, przedstawia r\u00f3wnie\u017c szacunek, ile czasu ka\u017cdy krok powinien zaj\u0105\u0107 dla typowej opowie\u015bci. Typowa powie\u015b\u0107 wg Coyne’a sk\u0142ada si\u0119 z 50 do 70 scen<\/strong>, „Milczenie Owiec”<\/em> podzieli\u0142 na 64 sceny (on, nie autor i nie ma tu pomy\u0142ki).<\/p>\n

Przy czym, co ciekawe, wymiarem wzi\u0119tym do podzia\u0142u pracy na kroki nie s\u0105 rz\u0119dy w arkuszu (sceny), ale kolumny. Coyne zdaje si\u0119 m\u00f3wi\u0107: najpierw pracuj nad tym zestawem informacji dla wszystkich scen, a w nast\u0119pnym kroku rozszerz ten zestaw o dodatkowe informacje. My\u015bl\u0119, \u017ce to nie przypadek i takie podej\u015bcie sprzyja odnajdywaniu prawid\u0142owo\u015bci ju\u017c na etapie zbierania informacji. Oczywi\u015bcie w ramach danego kroku praca odbywa si\u0119 rz\u0105d po rz\u0119dzie, czyli scena po scenie.<\/p>\n

Oto pe\u0142ny opis tych krok\u00f3w:<\/p>\n\n\n\n\n\n\n\n

Numer kroku<\/strong><\/td>\n	Czynno\u015bci<\/strong><\/td>\n	Szacunek czasu, kt\u00f3ry nale\u017cy dedykowa\u0107.<\/strong><\/td>\n<\/tr>\n
1<\/td>\n	Stworzenie listy wszystkich scen i wype\u0142nienie pierwszych dw\u00f3ch kolumn:<\/p>\n #1. Numer Sceny i<\/p>\n #2. Rozmiar Sceny **)<\/td>\n	Jeden dzie\u0144 *)<\/td>\n<\/tr>\n
2<\/td>\n	Stworzenie dla ka\u017cdej sceny opisu, tzn. wype\u0142nienie kolumny::<\/p>\n #3. Opis Sceny (Story Event)<\/td>\n	Tydzie\u0144<\/td>\n<\/tr>\n
3<\/td>\n	Wype\u0142nienie pozosta\u0142ych jedena\u015bcie kolumn dla scen:<\/p>\n #4. Zmiana Stanu Rzeczy (Value shift)<\/strong><\/p>\n #5. Zmiana polaryzacji (Polarity shift)<\/strong><\/p>\n #6. Punkt Zwrotny (Turning point)<\/strong><\/p>\n #7. Punkt Widzenia (Point of view)<\/p>\n #8. Data\/ Godzina\/Dzie\u0144\/Miesi\u0105c\/Rok (Period\/ Time)<\/p>\n #9. D\u0142ugo\u015b\u0107 (Duration) **)<\/p>\n #10. Miejsce (Location)<\/p>\n #11. Postacie (Onstage Characters)<\/p>\n #12. Liczba Postaci (Number of Onstage Characters)<\/p>\n #13. Wspominane Postacie (Offstage Characters)<\/p>\n #14. Liczba Wspominanych Postaci (Number of Offstage Characters)<\/td>\n	Jeden dzie\u0144 roboczy na ka\u017cde 10 scen<\/td>\n<\/tr>\n
4<\/td>\n	Analiza powsta\u0142ej struktury opowie\u015bci w kontek\u015bcie wybranego gatunku (konwencji, tradycji)<\/td>\n	Brak danych<\/td>\n<\/tr>\n<\/tbody>\n<\/table>\n *) Jeden dzie\u0144 na wype\u0142nienie jedynie numer\u00f3w i rozmiar\u00f3w scen wydaje si\u0119 mocno nadmiarowym za\u0142o\u017ceniem. Coyne swoje szacunki buduje dla powie\u015bci, kt\u00f3ra nie ma jasnego podzia\u0142u na sceny, i to konsultant tego podzia\u0142u dopiero dokonuje. Scenarzy\u015bci z definicji tworz\u0105c scenariusz ju\u017c go dziel\u0105 na sceny i w sprzyjaj\u0105cych warunkach rzeczywista praca mo\u017ce by\u0107 zdecydowanie kr\u00f3tsza. A o ile program, w kt\u00f3rym scenariusz zosta\u0142 napisany, pozwala wyeksportowa\u0107 list\u0119 scen i ich d\u0142ugo\u015bci, (np. w filmowych \u00f3semkach), t\u0119 prac\u0119 mo\u017cna liczy\u0107 w minutach.<\/em><\/p>\n **) \u015awiat filmowy – w przeciwie\u0144stwie do \u015bwiata powie\u015bci – uto\u017csamia rozmiar sceny z jej d\u0142ugo\u015bci\u0105. St\u0105d posiadanie dw\u00f3ch kolumn: #2. Rozmiar Sceny i #9. D\u0142ugo\u015b\u0107 Sceny (uzasadniona w powie\u015bci, bo na jednej stronie mo\u017ce min\u0105\u0107 sto lat, a na drugiej pi\u0119\u0107 minut) w przypadku scenariusza wydaje si\u0119 mie\u0107 mniejsze znaczenie (o ile jakiekolwiek). Trzymam ten podzia\u0142 ze wzgl\u0119du na lojalno\u015b\u0107 wobec Coyne’a (oraz teoretyczn\u0105 mo\u017cliwo\u015b\u0107, \u017ce w \u015bwiecie filmowym te rozr\u00f3\u017cnienie r\u00f3wnie\u017c mo\u017ce mie\u0107 zastosowanie).<\/em><\/p>\n Oczywi\u015bcie najbardziej chodzi w tym wszystkim o ostatni krok: Analiz\u0119. Bo to ona nadaje sens czynno\u015bci zbierania powy\u017cszych danych.<\/strong><\/p>\n Chcia\u0142bym przej\u015b\u0107 od razu do sedna. Najbardziej warto\u015bciowe dla moje dotychczasowej praktyki scenopisarskiej s\u0105 nast\u0119puj\u0105ce trzy kolumny:<\/p>\n #4. Zmiana Stanu Rzeczy (Value shift)<\/strong><\/p>\n #5. Zmiana polaryzacji (Polarity shift)<\/strong><\/p>\n #6. Punkt Zwrotny (Turning point)<\/strong><\/p>\n Je\u017celi kto\u015b czuj\u0119 si\u0119 przyt\u0142oczony ilo\u015bci\u0105 informacji, to proponuj\u0119, aby skupi\u0142 si\u0119 jedynie na tych trzech. Coyne chyba nawet zgadza si\u0119 ze mn\u0105: „These three columns will give you the perspective necessary to track the success of your Story form” – pisze („Te trzy kolumny dadz\u0105 Ci odpowiedni\u0105 perspektyw\u0119 niezb\u0119dn\u0105 do przetarcia \u015bcie\u017cki dla powodzenia twojej fabu\u0142y”).<\/p>\n  <\/p>\n Praktycznie dzia\u0142a<\/h2>\n Ch\u0119tnie poka\u017c\u0119, jak rozumiem ich dzia\u0142anie na nast\u0119puj\u0105cej przyk\u0142adowej sekwencji scen z Kopciuszka:<\/p>\n \n Kopciuszek prosi Macoch\u0119 o mo\u017cliwo\u015b\u0107 wyjazdu na bal, a ta uzale\u017cnia to od wybrania maku z popio\u0142u<\/li>\n Ptaki pomagaj\u0105 Kopciuszkowi wybra\u0107 mak z popio\u0142u<\/li>\n Kopciuszek zanosi przebrany mak do Macochy.<\/li>\n<\/ol>\n Oto ta sama sekwencja rozpisana na odpowiedni fragment The Story Grid Spreadsheet:<\/p>\n\n\n\n\n\n\n #<\/strong><\/td>\n Opis Sceny (Story Event)<\/strong><\/td>\n Value Shift<\/strong><\/td>\n Polarity Shift<\/strong><\/td>\n Turning Point <\/strong><\/td>\n<\/tr>\n 1<\/td>\n Macocha uzale\u017cnia udzia\u0142 Kopciuszka w balu od wybrania maku z popio\u0142u.<\/td>\n Nadzieja -> Brak wiary w sukces<\/td>\n +\/-<\/td>\n Macocha wr\u0119cza Kopciuszkowi wymieszany mak z popio\u0142em i uzale\u017cnia zgod\u0119 na udzia\u0142 w balu Kopciuszka od wybrania maku z popio\u0142u.<\/td>\n<\/tr>\n 2<\/td>\n Ptaki pomagaj\u0105 Kopciuszkowi przebra\u0107 mak.<\/td>\n Brak wiary w sukces -> Rado\u015b\u0107<\/td>\n -\/++<\/td>\n Przylatuj\u0105 ptaki, by pom\u00f3c Kopciuszkowi wybra\u0107 mak.<\/td>\n<\/tr>\n 3<\/td>\n Macocha odmawia Kopciuszkowi udzia\u0142u w balu mimo spe\u0142nienia jej warunku i przebrania maku.<\/td>\n Rado\u015b\u0107 -> Ca\u0142kowita utrata nadziei<\/td>\n ++\/- –<\/td>\n Macocha odmawia bezwarunkowo Kopciuszkowi udzia\u0142u w balu.<\/td>\n<\/tr>\n<\/tbody>\n<\/table>\n Warto wiedzie\u0107, \u017ce Turning Point jest BEATEM, w kt\u00f3rym dochodzi do zwrotu. I nie ukrywam, \u017ce w\u0142a\u015bnie te zastosowanie beatu ma dla mnie najwi\u0119ksze praktyczne uzasadnienie dla tego scenariuszowego konstruktu.<\/p>\n A tak uk\u0142ada si\u0119 przebieg napi\u0119cia dla tej sekwencji:<\/p>\n <\/p>\n Zar\u00f3wno sekwencja, jak i ka\u017cda scena wsp\u00f3\u0142dziel\u0105 stawk\u0119: \u201eudzia\u0142 Kopciuszka w balu\u201d i dotycz\u0105 tej samej warto\u015bci dramaturgicznej: bal na g\u0142\u0119bszym poziomie reprezentuje potencjalne ma\u0142\u017ce\u0144stwo z Ksi\u0119ciem, kt\u00f3re na jeszcze g\u0142\u0119bszym jest miar\u0105 sukcesu i szcz\u0119\u015bcia w \u017cyciu.<\/p>\n Ca\u0142a sekwencja trzech scen zmienia si\u0119 od Nadziei do Jej Ca\u0142kowitej Utraty<\/strong> (Value Shift). Polarity zmienia si\u0119 od ma\u0142ego plusa do dw\u00f3ch du\u017cych minus\u00f3w: +\/–. Punktem zwrotnym dla sekwencji b\u0119dzie kategoryczne NIE macochy pomimo spe\u0142nienia przez Kopciuszka wyznaczonego warunku, tzn. przebrania maku z popio\u0142u.<\/p>\n Przy czym druga \u015brodkowa scena ma wektor skierowany w przeciwnym kierunku do sekwencji, kt\u00f3rej jest cz\u0119\u015bci\u0105. Stan Rzeczy (Value Shift) dla tej sceny zmienia si\u0119 od braku wiary w mo\u017cliwo\u015b\u0107 spe\u0142nienia warunku Macochy w rado\u015b\u0107 po udzieleniu Kopciuszkowi pomocy przez ptaki. Polarity dla tej sceny to – \/ ++.<\/p>\n Warto zwr\u00f3ci\u0107 uwag\u0119, \u017ce ten przyk\u0142ad dodatkowo ca\u0142kiem dobrze obrazuje stwierdzenie Coyne’a, \u017ce sekwencja jest czym\u015b wi\u0119cej ni\u017c prost\u0105 sum\u0105 swoich scen. Tu tak jest.<\/p>\n Gdy zastanawia\u0142em si\u0119 nad tym przyk\u0142adem pojawi\u0142a si\u0119 po mojej stronie refleksja na temat tego, jak du\u017cej \u015bwiadomo\u015bci wymaga praca scenarzysty. Nie wystarczy zadba\u0107 jedynie o prawid\u0142ow\u0105 konstrukcj\u0119 sceny (cho\u0107 oczywi\u015bcie jest to konieczne). Trzeba jej jeszcze zapewni\u0107 odpowiedni kontekst i umiej\u0119tne spozycjonowanie w sekwencji, akcie, w\u0105tku.<\/strong> Najlepiej napisana scena w „z\u0142ym otoczeniu” nie b\u0119dzie dzia\u0142a\u0107, jak nale\u017cy.<\/p>\n Te trzy parametry sceny: Value shift, Polarity shift i Turning point nie do\u015b\u0107, \u017ce s\u0105 skuteczne, s\u0105 proste do zapami\u0119tania i u\u017cycia. W mojej praktyce sta\u0142y si\u0119 czym\u015b, co ju\u017c udaje mi si\u0119 stosowa\u0107 w spos\u00f3b automatyczny zar\u00f3wno na etapie planowania, jak i p\u00f3\u017aniejszego poprawiania scen. Wci\u0105\u017c borykam si\u0119 z tym wy\u017cszym poziomem, kompozycj\u0105 scen w sekwencjach, w\u0105tkach i aktach. Nie wiem, ile w tym jest braku wprawy, a ile jest to zapisane w genach tego zawodu.<\/p>\n  <\/p>\n A gdyby spojrze\u0107 na to z innej strony?<\/h2>\n Nast\u0119pny parametr na li\u015bcie Coyne’a pod wzgl\u0119dem wa\u017cno\u015bci (dla mnie) to Point of view. Nie znam wystarczaj\u0105co mocnych s\u0142\u00f3w, aby podkre\u015bli\u0107, jak wa\u017cny jest w\u0142a\u015bciwy dob\u00f3r postaci, z punktu kt\u00f3rego dana scena jest pisana. Pos\u0142u\u017c\u0119 si\u0119 przyk\u0142adem.<\/p>\n Za\u0142\u00f3\u017cmy, \u017ce w opowie\u015bci mamy kolejne z rz\u0119du zdarzenie, w kt\u00f3rym Kr\u00f3l (jedna z g\u0142\u00f3wnych postaci) wchodzi do sali, a dworzanie mu si\u0119 k\u0142aniaj\u0105. Dosy\u0107 naturalne wydaje si\u0119, aby opowiedzie\u0107 t\u0119 sytuacj\u0119 z punktu widzenia Kr\u00f3la – i pewnie tak bym j\u0105 napisa\u0142 pisz\u0105c na autopilocie. Ale co by si\u0119 sta\u0142o, gdyby jednak pokaza\u0107 j\u0105 inaczej? Np. z perspektywy kilkuletniego kuchcika, kt\u00f3ry si\u0119 tam zapl\u0105ta\u0142 przez przypadek i uczestniczy w czym\u015b takim po raz pierwszy? Ch\u0142opiec patrzy na kr\u00f3la z zachwytem i szeroko otwartymi oczyma. W jego \u015bwiecie patrzy na ludzi o boskich atrybutach. I nagle pojawiaj\u0105 si\u0119 w scenie nowe emocje (czy pasuj\u0105 do ca\u0142o\u015bci to inna sprawa, chodzi o to, \u017ce s\u0105). Majestat kr\u00f3lewski zostaje podbity nie tylko przez zastosowanie konwencji, ale r\u00f3wnie\u017c przez prze\u017cycia ch\u0142opca. A gdyby jeszcze dodatkowo widz wiedzia\u0142, \u017ce Kr\u00f3l to wielki tch\u00f3rz, kt\u00f3ry zupe\u0142nie nie zas\u0142uguje na tego typu zachwyt – to w scenie dodatkowo pojawi\u0142aby si\u0119 i ironia dramaturgiczna.<\/p>\n <\/p>\n Bohater, z punktu widzenia kt\u00f3rego dana historia jest opowiadana, udziela nam szerokim strumieniem dost\u0119pu do swoich emocji.<\/strong> A poniewa\u017c (pro\u015bba o czasowe wy\u0142\u0105czenie b\u0105d\u017a przyciszenie licznik\u00f3w truizm\u00f3w) film jest przede wszystkim zapisem emocji – dla scen staram si\u0119 szuka\u0107 postaci, kt\u00f3rych emocje s\u0105 najsilniejsze, najciekawsze i najlepiej s\u0142u\u017c\u0105 opowie\u015bci. Niekoniecznie musz\u0105 to by\u0107 g\u0142\u00f3wni bohaterowie (chocia\u017c najcz\u0119\u015bciej tak b\u0119dzie).<\/p>\n Coyne zach\u0119ca do zrobienia statystyki, ile scen pisanych jest z punktu widzenia ka\u017cdej postaci. Mo\u017cna spodziewa\u0107 si\u0119 og\u00f3lnej prawid\u0142owo\u015bci, \u017ce g\u0142\u00f3wni bohaterowie b\u0119d\u0105 mieli najwi\u0119cej takich scen. Je\u017celi tak nie jest, jest to obszar, na kt\u00f3ry warto spojrze\u0107 i sprawdzi\u0107, co to robi dla historii (Prawid\u0142owa odpowied\u017a mo\u017ce oczywi\u015bcie brzmie\u0107 „samo dobro”, bo tego typu spostrze\u017cenie jest jedynie wezwaniem do weryfikacji, a nie rozstrzygni\u0119ciem czegokolwiek).<\/p>\n  <\/p>\n Co jeszcze warto wiedzie\u0107?<\/h2>\n Coyne twierdzi, \u017ce sformu\u0142owanie Opisu Sceny (Story Event) w postaci pojedynczego zdania jest pierwszym testem na jej jako\u015b\u0107.<\/strong> Je\u017celi nie da si\u0119 w ten spos\u00f3b wydoby\u0107 ze sceny jej esencji, to mo\u017ce to sugerowa\u0107, \u017ce jest ona zbyt rozmyta („obtuse”). Przy czym te wymaganie „pojedynczego zdania” nie nale\u017cy traktowa\u0107 kanonicznie, bo w swojej analizie „Milczenia Owiec” Coyne stosuje r\u00f3wnie\u017c dwu- a nawet trzyzdaniowe opisy scen. Kanonicznie warto podej\u015b\u0107 do s\u0142owa: „esencja”.<\/p>\n To, \u017ce wskaza\u0142em powy\u017csze cztery parametry jako najwa\u017cniejsze dla mojej praktyki pisarskiej, nie oznacza, \u017ce pozosta\u0142e nie s\u0105 wa\u017cne. Oto, jak Coyne radzi, aby je analizowa\u0107:<\/p>\n\n\n\n\n\n\n Parametry Scen <\/strong><\/td>\n Jak analizowa\u0107. <\/strong><\/td>\n<\/tr>\n #8. Godzina\/Dzie\u0144 tygodnia\/Miesi\u0105c\/Rok (Period\/ Time)<\/p>\n #9. D\u0142ugo\u015b\u0107 \u00a0 (Duration)<\/td>\n Coyne radzi zwr\u00f3ci\u0107 uwag\u0119 na nast\u0119puj\u0105ce rzeczy:<\/p>\n – Czy istotne sceny nie s\u0105 poprowadzone zbyt oszcz\u0119dnie, a nieistotne nie s\u0105 przeinwestowane? (Co prawda Tarantino udowodni\u0142, \u017ce mo\u017cna dowolnie d\u0142ugo opowiada\u0107 o hamburgerze, ale on nie tyle \u0142ama\u0142 konwencj\u0119, ile wprowadza\u0142 now\u0105 i to jest chyba jedyna dopuszczalna forma \u0142amania konwencji. Je\u017celi \u0142ami\u0105c konwencj\u0119, nie potrafisz wprowdzi\u0107 nowej – moja rada – raczej nie zabieraj si\u0119 za to!)<\/p>\n – Rytm, np. czy sceny nie s\u0105 zbyt jednostajne lub nieokre\u015blone. „Specificity and variety are keys to holding a reader’s interest” – twierdzi Coyne („Niezwyk\u0142o\u015b\u0107 i r\u00f3\u017cnorodno\u015b\u0107 s\u0105 kluczem do zainteresowania czytelnika”).<\/p>\n Coyne o tym nie wspomina, ale naturalne wydaje si\u0119 u\u017cywanie tych informacji do wy\u0142apywania potencjalnych b\u0142\u0119d\u00f3w logicznych podwa\u017caj\u0105cych wiarygodno\u015b\u0107 historii. Jajko na mi\u0119kko gotuje si\u0119 trzy minuty i na pewno nie da si\u0119 mi\u0119dzy w\u0142o\u017ceniem go do wrz\u0105cej wody, a zdj\u0119ciem garnka z palnika, obrania i wbiciem \u0142y\u017ceczki w \u017c\u00f3\u0142tko – odebra\u0107 porodu. Niby oczywiste, ale w \u015bwiecie pisarskim nie samo przez si\u0119, wymaga pilnowania.<\/td>\n<\/tr>\n #10. Miejsce<\/p>\n (Location)<\/td>\n Ponownie warto dba\u0107, aby miejsca by\u0142y niezwyk\u0142e i r\u00f3\u017cnorodne (innymi s\u0142owy interesuj\u0105ce). Albo przynajmniej maksymalnie zadba\u0107 o to (w ramach posiadanego bud\u017cetu).<\/td>\n<\/tr>\n #11. Postacie<\/p>\n (Onstage Characters)<\/p>\n #12. Liczba Postaci<\/p>\n (Number of Onstage Characters)<\/p>\n #13. Wspominane Postacie<\/p>\n (Offstage Characters)<\/p>\n #14. Liczba Wspominanych Postaci (Number of Offstage Characters)<\/td>\n R\u00f3wnie\u017c i tu podstawowym kryterium jest r\u00f3\u017cnorodno\u015b\u0107 i autentyczno\u015b\u0107.<\/p>\n Coyne radzi:<\/p>\n –\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0 „We do not want the same characters over and over again in the same combinations. We want variety.” („Nie chcemy ciagle tych samych postaci w tych samych kombinacjach. Chcemy r\u00f3\u017cnorodno\u015bci”)<\/p>\n –\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0 „If your onstage characters never refer to any offstage characters, the scene will not feel authentic” („Je\u017celi postacie nigdy nie wspominaj\u0105 \u017cadnych nieobecnych bohater\u00f3w, scenie b\u0119dzie brakowa\u0107 autentyzmu”)<\/p>\n  <\/td>\n<\/tr>\n<\/tbody>\n<\/table>\n  <\/p>\n The Story Grid Spreadsheet vs drabinka scenariuszowa<\/h2>\n W tym momencie czuj\u0119 si\u0119 gotowy do nazwania r\u00f3\u017cnicy pomi\u0119dzy The Story Grid Spreadsheet i drabink\u0105.<\/p>\n Podstawowa r\u00f3\u017cnica polega na tym, \u017ce Drabinka to narz\u0119dzie planistyczne <\/strong>(wi\u0119cej o drabince scenariuszowej mo\u017cecie przeczyta\u0107 tutaj<\/strong><\/a>). S\u0142u\u017cy do napisania pierwszego draftu i – przynajmniej w moim przypadku – umiera wraz z pojawieniem si\u0119 na \u015bwiecie pierwszej spisanej wersji scenariusza. Z kolei The Story Grid Spreadsheet jest narz\u0119dziem diagnostycznym <\/strong>s\u0142u\u017c\u0105cym do zamiany pierwszego draftu w arcydzie\u0142o. Rodzi si\u0119 po powstaniu pierwszej spisanej wersji historii i \u017cyje z opowie\u015bci\u0105 a\u017c do jej wersji finalnej.<\/p>\n Podobne, a jednak r\u00f3\u017cne:<\/p>\n \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 vs\u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0\u00a0<\/p>\n Rozs\u0105dna wydaje si\u0119 my\u015bl, aby drabinka po napisaniu pierwszego draftu, przerodzi\u0142a si\u0119 w The Story Grid Spreadsheet (poprzez je aktualizacj\u0119 i uzupe\u0142nienie o dodatkowe kolumny). Ale to s\u0105 ju\u017c dywagacje wychodz\u0105ce poza sam\u0105 metod\u0119 Coyne’a.<\/p>\n Coyne dzieli si\u0119 wskaz\u00f3wk\u0105 dotycz\u0105c\u0105 organizacji pracy. Generalnie zaleca, aby nie \u0142\u0105czy\u0107 ze sob\u0105 wysi\u0142ku redaktorskiego (nastawionego na poszukiwanie problem\u00f3w) z pisarskim (rozwi\u0105zywanie problem\u00f3w). Oto dwa cytaty na ten temat, kt\u00f3ry wynotowa\u0142em z jego podr\u0119cznika:<\/p>\n – „Oddziel Ko\u015bci\u00f3\u0142 od Pa\u0144stwa.<\/strong> A Pisarza w sobie od Redaktora. (…) Powstrzymywanie si\u0119 od pisania podczas redakcji b\u0119dzie tak trudne, jak nieredagowanie swojej pracy podczas pisania.” („You need to separate Church and State. The Writer and Editor. (…) Not writing while you are editing is going to be as hard as it is to not revise your work while you’re writing.”)<\/em><\/p>\n – „Identyfikacja problem\u00f3w w tek\u015bcie, a nie ich rozwi\u0105zywanie, jest podstawowym zadaniem Redaktora.<\/strong> Pozwala dowiedzie\u0107 si\u0119, GDZIE wymagana jest zmiana, a co wa\u017cniejsze DLACZEGO. Odpowied\u017a na pytanie JAK przyjdzie z czasem.”(„Finding the problems is the editors #1 job. It’s not about solving the problems (…) You’ll know exactly where to do it and more importantly WHY to do it. The HOW of doing it will also come to you over time.”)<\/em><\/p>\n My\u015bl\u0119, \u017ce jakikolwiek komentarz do powy\u017cszym cytat\u00f3w jest zb\u0119dny.<\/p>\n A na sam koniec chcia\u0142bym przytoczy\u0107 wa\u017cn\u0105 dla mnie (zaznaczy\u0142em j\u0105 w swoim egzemplarzu podr\u0119cznika markerem) refleksj\u0119 Coyne’a z omawianego rozdzia\u0142u: „We all have tendency to protect ourselves from critics by writing „what we intended to do” as opposed to „what we really did”<\/em>. (\u201eWszyscy mamy tendencj\u0119 do tego, aby nie odr\u00f3\u017cnia\u0107 swoich intencji, czyli tego, co chcieliby\u015bmy, aby dana scena wyra\u017ca\u0142a, od tego, co ona naprawd\u0119 wyra\u017ca.\u201d). Uwa\u017cam, \u017ce kompetentni redaktorzy, konsultanci, script-doctorzy, kt\u00f3rzy potrafi\u0105 pom\u00f3c pisarzom radzi\u0107 sobie z tego typu zakrzywiaj\u0105cymi rzeczywisto\u015b\u0107 tendencjami s\u0105 na miar\u0119 z\u0142ota<\/strong>, a ich obecno\u015b\u0107 i dost\u0119pno\u015b\u0107 na rynku jest nie mniej wa\u017cna, jak i dobrych scenarzyst\u00f3w. Pod tym wzgl\u0119dem Coyne robi wyj\u0105tkow\u0105 dobr\u0105 robot\u0119 dziel\u0105c si\u0119 swoj\u0105 metodyk\u0105 pracy.<\/p>\n W nast\u0119pnym, fina\u0142owym artykule zmierz\u0119 si\u0119 z pr\u00f3b\u0105 praktycznego u\u017cycia metody Coyne\u2019a dla wybranego filmu kr\u00f3tkometra\u017cowego. Serdecznie zapraszam.<\/p>\n Podsumowanie:<\/strong><\/p>\n \n Analiza to nie zadanie na pi\u0119\u0107 minut. Coyne szacuje tego typu wysi\u0142ek (sama identyfikacja problem\u00f3w, bez ich rozwi\u0105zywania) w tygodniach! Podstawowe zalecenie Coyne’a brzmi: nie mieszaj pisania z redagowaniem<\/strong>. Albo jedno, albo drugie. A to jedno dopiero po sko\u0144czeniu tego drugiego.<\/li>\n Minimalny zestaw do analizy to poni\u017csze trzy parametry dla ka\u017cdej sceny: Zmiana Stanu Rzeczy (Value shift), Zmiana polaryzacji (Polarity shift) i Punkt Zwrotny (Turning point)<\/strong>. Tylko po co ogranicza\u0107 si\u0119 do minimum?<\/li>\n Tendencja do zakrzywiania rzeczywisto\u015bci i trudno\u015b\u0107 z dostrzeganiem, jak utw\u00f3r oddaje intencje, jest powszechnym zjawiskiem w\u015br\u00f3d Autor\u00f3w. Zamiast zaprzecza\u0107 temu faktowi, lub walczy\u0107 z nim (tzn. \u0142udzi\u0107 si\u0119, \u017ce mo\u017cna si\u0119 tej tendencji pozby\u0107) – lepiej jest ni\u0105 umiej\u0119tnie zarz\u0105dza\u0107. Redaktor\/Konsultant przyjacielem Autora!<\/strong><\/li>\n<\/ol>\n O autorze<\/h3>\n Karol Lema\u0144ski<\/strong>\u00a0\u2013 scenarzysta i konsultant scenariuszowy (w trakcie szkolenia), rocznik 1972. Oczekuje medalu za 20-letni sta\u017c ma\u0142\u017ce\u0144ski z t\u0105 sam\u0105 kobiet\u0105 (\u017ceby nie by\u0142o, Iwonie medal te\u017c si\u0119 nale\u017cy, wi\u0119kszy). Ojciec dw\u00f3jki cudownych stworze\u0144, kt\u00f3re w swoim mniemaniu osi\u0105gn\u0119\u0142y pe\u0142ni\u0119 o\u015bwiecenia i ch\u0119tnie t\u0142umacz\u0105 mu \u2013 i ka\u017cdemu ch\u0119tnemu \u2013 jak \u017cy\u0107. Czyli nastolatk\u00f3w.<\/p>\n Poszukuje \u015awi\u0119tego Graala idealnej struktury fabularnej. W\u00a0tym celu uczy si\u0119, studiuje, czyta. A ko\u0144ca tego spodziewa si\u0119 wraz z ostatnim namaszczeniem.<\/p>\n Chcia\u0142by napisa\u0107 kilkana\u015bcie, a mo\u017ce nawet kilkadziesi\u0105t, dobrych tekst\u00f3w (uwa\u017ca, \u017ce ju\u017c ma dwa!) i pom\u00f3c innym scenarzystom napisa\u0107 kilkadziesi\u0105t, a mo\u017ce nawet sto kilkadziesi\u0105t, \u015bwietnych historii.<\/p>\n Podsumowuj\u0105c: wierzy w \u017cycie proste i pogodne, a \u017cyciowe zawirowania pozostawia literackiej fikcji.<\/p>\n  <\/p>\n The Story Grid<\/strong><\/h3>\n Z poprzednimi cz\u0119\u015bciami cyklu mo\u017cecie si\u0119 zapozna\u0107 tutaj:<\/p>\n The Story Grid cz\u0119\u015b\u0107 1: Gatunek<\/a><\/p>\n The Story Grid cz\u0119\u015b\u0107 2: Mapa opowie\u015bci<\/a><\/p>\n The Story Grid cz\u0119\u015b\u0107 3: Scenariusz to struktura<\/a><\/p>\n The Story Grid cz\u0119\u015b\u0107 4: Jednostki miary fabu\u0142y<\/a><\/p>\n  <\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":" Zapraszam do zapoznania si\u0119 z ostatnim narz\u0119dziem z narz\u0119dziownika Coyne\u2019a: The Story Grid Spreadsheet. Oto lista pozosta\u0142ych narz\u0119dzi (o kt\u00f3rych mogli\u015bcie poczyta\u0107 w poprzednich artyku\u0142ach): Pi\u0119ciolistna Koniczyna s\u0142u\u017c\u0105ca do okre\u015blenia gatunku. FoolScap b\u0119d\u0105cy jednostronicow\u0105 map\u0105 opowie\u015bci. Pi\u0119\u0107 Pisarskich Przykaza\u0144, dzi\u0119ki kt\u00f3rym historia na ka\u017cdym etapie i poziomie trzyma widza w napi\u0119ciu. Uk\u0142ad Jednostek Fabularnych: beat,…<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":530,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"spay_email":"","footnotes":"","jetpack_publicize_message":""},"categories":[3,117],"tags":[126,104,27,28,127,7,8,9,102,101],"jetpack_featured_media_url":"https:\/\/i2.wp.com\/przygodyscenarzysty.pl\/wp-content\/uploads\/2019\/05\/SG_Fala.png?fit=382%2C250&ssl=1","jetpack_publicize_connections":[],"jetpack-related-posts":[{"id":565,"url":"https:\/\/przygodyscenarzysty.pl\/2019\/05\/28\/the-story-grid-czesc-6-pierwsze-studium-przypadku\/","url_meta":{"origin":519,"position":0},"title":"The Story Grid cz\u0119\u015b\u0107 6: \"Pierwsze\" - studium przypadku","date":"28\/05\/2019","format":false,"excerpt":"Poniewa\u017c we wcze\u015bniejszych artyku\u0142ach om\u00f3wi\u0142em ju\u017c wszystkie najwa\u017cniejsze teoretyczne konstrukty The Story Grid, w niniejszym zapraszam do praktycznego \u0107wiczenia: analizy filmu z jego u\u017cyciem. Na potrzeby niniejszego artyku\u0142u poszukiwa\u0142em filmu, kt\u00f3ry by spe\u0142nia\u0142 kilka kryteri\u00f3w. Przede wszystkim zale\u017ca\u0142o mi, aby podoba\u0142 mi si\u0119, jako widzowi \u2013 nie tylko po to,\u2026","rel":"nofollow","context":"W \"Scenariopisarstwo\"","img":{"src":"","width":0,"height":0},"classes":[]},{"id":499,"url":"https:\/\/przygodyscenarzysty.pl\/2019\/05\/14\/the-story-grid-czesc-4-jednostki-miary-fabuly\/","url_meta":{"origin":519,"position":1},"title":"The Story Grid cz\u0119\u015b\u0107 4: jednostki miary fabu\u0142y","date":"14\/05\/2019","format":false,"excerpt":"W niniejszym artykule chcia\u0142bym, za Shawnem Coynem, troch\u0119 przypomnie\u0107, a troch\u0119 usystematyzowa\u0107 to, jakie jednostki fabularne maj\u0105 zastosowanie do scenariuszy. Autor \"The Story Grid\" po\u015bwi\u0119ca im pi\u0105ty rozdzia\u0142 swojej ksi\u0105\u017cki. Oto pe\u0142na lista, od najmniejszej do najwi\u0119kszej: Beat Scena Sekwencja Akt (nie myli\u0107 z poj\u0119ciem Aktu w strukturze Trzech Akt\u00f3w)\u2026","rel":"nofollow","context":"W \"Scenariopisarstwo\"","img":{"src":"","width":0,"height":0},"classes":[]},{"id":583,"url":"https:\/\/przygodyscenarzysty.pl\/2019\/06\/06\/the-story-grid-czesc-7-pierwsze-studium-przypadku-final\/","url_meta":{"origin":519,"position":2},"title":"The Story Grid cz\u0119\u015b\u0107 7: \"Pierwsze\" - studium przypadku. Fina\u0142","date":"06\/06\/2019","format":false,"excerpt":"Zapraszam na drug\u0105 cz\u0119\u015b\u0107 analizy filmu Moniki Majorek p.t. \"Pierwsze\" (z pierwsz\u0105 cz\u0119\u015bci\u0105 mo\u017cecie zapozna\u0107 si\u0119 tutaj). Tym razem moim szkie\u0142kiem i okiem b\u0119dzie \"The Story Grid Spreadsheet\" (patrz cz\u0119\u015b\u0107 5), a ca\u0142os\u0107 podsumuj\u0119 \"FoolScapem\" (patrz cz\u0119\u015b\u0107 2). Powtarzam si\u0119, ale wa\u017cne rzeczy warto powt\u00f3rzy\u0107: Story Grid jest sposobem precyzyjnego\u2026","rel":"nofollow","context":"W \"Scenariopisarstwo\"","img":{"src":"","width":0,"height":0},"classes":[]}],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/przygodyscenarzysty.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/519"}],"collection":[{"href":"https:\/\/przygodyscenarzysty.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/przygodyscenarzysty.pl\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/przygodyscenarzysty.pl\/wp-json\/wp\/v2\/users\/1"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/przygodyscenarzysty.pl\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=519"}],"version-history":[{"count":11,"href":"https:\/\/przygodyscenarzysty.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/519\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":539,"href":"https:\/\/przygodyscenarzysty.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/519\/revisions\/539"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/przygodyscenarzysty.pl\/wp-json\/wp\/v2\/media\/530"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/przygodyscenarzysty.pl\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=519"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/przygodyscenarzysty.pl\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=519"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/przygodyscenarzysty.pl\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=519"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}