Czego potrzebuje scenarzysta by napisa\u0107 dobry scenariusz?<\/b> Zadaj\u0119 sobie to pytanie odk\u0105d powa\u017cniej zaj\u0105\u0142em si\u0119 pisaniem. Je\u015bli byliby\u015bcie zmuszeni zaw\u0119zi\u0107 odpowied\u017a do jednej kwestii, to co by\u015bcie wskazali? Talent?<\/strong> Oczywi\u015bcie. Do\u015bwiadczenie \u017cyciowe?<\/strong> Niew\u0105tpliwie. Wykszta\u0142cenie?<\/strong> Pomaga. Pracowito\u015b\u0107?<\/strong> Pewnie. Research?<\/strong> Jak najbardziej. To wszystko s\u0105 niew\u0105tpliwie bardzo wa\u017cne komponenty.<\/p>\n Jednak je\u015bli mia\u0142bym wskaza\u0107 tylko jedn\u0105 rzecz moim wyborem zdecydowanie by\u0142by czas<\/b>.<\/p>\n Trwaj\u0105ca ci\u0105gle jeszcze \u0142adna pogoda sprzyja r\u00f3\u017cnym formom interakcji mi\u0119dzyludzkich wspieranych zimnym piwkiem i skwiercz\u0105cym grillem. Ostatnio w takim wydarzeniu mia\u0142em okazj\u0119 bra\u0107 udzia\u0142. Po oficjalnej prezentacji przyszed\u0142 czas na klasyczny small talk zatytu\u0142owany \u201eCzym si\u0119 zajmujesz?<\/b>\u201d. Wachlarz odpowiedzi w moim przypadku jest szeroki: \u201epracuj\u0119 w firmie telekomunikacyjnej\u201d, \u201ejestem scenarzyst\u0105\u201d, \u201eprowadz\u0119 konsultacje scenariuszowe\u201d, \u201ebloguj\u0119\u201d – wszystkie zgodne z prawd\u0105. Do\u015bwiadczenie nauczy\u0142o mnie, \u017ce najlepiej sprawdza si\u0119 \u201epocz\u0105tkuj\u0105cy scenarzysta\u201d. Parafrazuj\u0105c klasyka – \u201eciekawie, a skromnie\u201d.\u00a0<\/span><\/p>\n Kiedy ju\u017c zosta\u0142em rozpoznany jako przedstawiciel polskiej bran\u017cy filmowej jeden z uczestnik\u00f3w grilla zada\u0142 mocno nurtuj\u0105ce go pytanie:<\/p>\n \u201eDlaczego polskie filmy s\u0105 tak\u2026 cholernie kiepskie?\u201d<\/p>\n<\/blockquote>\n Przy czym, jak si\u0119 zapewne domy\u015blacie, ko\u0144c\u00f3wka pytania tak naprawd\u0119 zaczyna\u0142a si\u0119 na ch, ale ko\u0144czy\u0142a troch\u0119 inaczej.<\/p>\n Na pocz\u0105tek pozwoli\u0142em sobie nie zgodzi\u0107 z tak postawion\u0105 tez\u0105. Uwa\u017cam, \u017ce polskie kino jest obecnie zdecydowanie na fali wznosz\u0105cej, zar\u00f3wno je\u015bli chodzi o wyniki frekwencyjne jak i artystyczne<\/strong>. Og\u00f3lne wra\u017cenie, \u017ce polska tw\u00f3rczo\u015b\u0107 jest gorsza powstaje w wyniku tego, \u017ce nasz\u0105 produkcj\u0119 mamy okazj\u0119 (a czasami nieszcz\u0119\u015bcie) ogl\u0105da\u0107 w ca\u0142ej okaza\u0142o\u015bci, kiedy inne kinematografie w Polsce prezentuj\u0105 tylko to co maj\u0105 najlepszego (co jest wnioskiem dosy\u0107 oczywistym, ale \u0142atwo o tym zapominamy).\u00a0<\/span><\/p>\n Je\u015bli jednak chcia\u0142bym na to pytanie odpowiedzie\u0107 to, skupiaj\u0105c si\u0119 na swoim, scenariopisarskim poletku, wskaza\u0142bym, \u017ce\u2026<\/p>\n <\/p>\n Konkretnie scenarzy\u015bci film\u00f3w fabularnych.<\/p>\n Nim zaczniecie rzuca\u0107 we mnie kamieniami, ju\u017c spiesz\u0119 wyja\u015bnia\u0107 co mam na my\u015bli.\u00a0<\/span><\/p>\n Wed\u0142ug s\u0142ownika j\u0119zyka polskiego PWN amator to:<\/p>\n \u201eOsoba, kt\u00f3ra zajmuje si\u0119 czym\u015b dla przyjemno\u015bci\u201d<\/p>\n<\/blockquote>\n Dla przyjemno\u015bci, czyli hobbistycznie, bez nadziei na gratyfikacj\u0119 pieni\u0119\u017cn\u0105. Oczywi\u015bcie, kiedy ju\u017c tekst znajduje producenta, a temu udaje si\u0119 zdoby\u0107 finansowanie na film na jego podstawie, to scenarzysta otrzymuje wynagrodzenie. Ale czy jest to suma, kt\u00f3ra pozwala porzuci\u0107 tradycyjn\u0105 prac\u0119 i nast\u0119pny rok po\u015bwi\u0119ci\u0107 na research, pisanie i poprawianie nast\u0119pnego scenariusza \/ scenariusz\u00f3w?<\/strong><\/p>\n A nawet gdyby, to warto zwr\u00f3ci\u0107 uwag\u0119, \u017ce w zesz\u0142ym roku w kinach pojawi\u0142y si\u0119 34 polskie filmy. Odliczaj\u0105c 10 pozycji autorskich, przy kt\u00f3rych funkcje scenarzysty i re\u017cysera pe\u0142ni\u0142a jedna i ta sama osoba, pozostaj\u0105 zaledwie 24 etaty dla scenarzyst\u00f3w filmu fabularnego.\u00a0<\/span><\/p>\n Je\u015bli do tego do\u0142o\u017cymy skromny system stypendialny, malej\u0105c\u0105 liczb\u0119 konkurs\u00f3w scenariuszowych i dominuj\u0105cy powszechnie model opcji, udost\u0119pniaj\u0105cy producentowi prawa do scenariusza za kilka – kilkana\u015bcie procent ostatecznego wynagrodzenia, wyp\u0142ata kt\u00f3rego jest uzale\u017cniona od zdobycia finansowania na film, jasnym staje si\u0119, \u017ce b\u0119d\u0105c scenarzyst\u0105 nie da si\u0119 funkcjonowa\u0107 bez sta\u0142ej, \u201enormalnej\u201d pracy<\/strong>.<\/p>\n Je\u015bli masz szcz\u0119\u015bcie jest ni\u0105 pisanie serialu, nauczanie w szko\u0142ach wy\u017cszych, prowadzenie kurs\u00f3w lub inne zaj\u0119cia, na\u00a0 <\/span>tyle elastyczne by m\u00f3c je podporz\u0105dkowa\u0107 tworzeniu nowego scenariusza. Bez tego zaczynaj\u0105 si\u0119 konkretne k\u0142opoty, kt\u00f3re wp\u0142ywaj\u0105 na jako\u015b\u0107 finalnego produktu.<\/p>\n <\/p>\n By lepiej zobrazowa\u0107 co mam na my\u015bli rozpisa\u0142em plan dnia przyk\u0142adowego, pocz\u0105tkuj\u0105cego scenarzysty, kt\u00f3ry zajmuje si\u0119 pisaniem scenariuszy film\u00f3w pe\u0142nometra\u017cowych – czyli mnie:<\/p>\n <\/p>\n W weekendy odchodzi praca, ale jest zdecydowanie wi\u0119cej obowi\u0105zk\u00f3w rodzinnych, wi\u0119c liczba godzin pisania nie ro\u015bnie jako\u015b zdecydowanie.<\/p>\n Pr\u00f3buj\u0105c zachowa\u0107 jako tak\u0105 r\u00f3wnowag\u0119 mi\u0119dzy \u017cyciem rodzinnym, prac\u0105 zawodow\u0105, a scenariopisarstwem udaje mi si\u0119 wycisn\u0105\u0107 10 – 12 godzin pisania tygodniowo<\/strong> oraz 15 – 20 godzin czytania i ogl\u0105dania. Jak\u017ce ma\u0142o zestawiaj\u0105c je z 40 godzinami \u201enormalnego\u201d, o\u015bmiogodzinnego trybu pracy, daj\u0105cego jeszcze wolne weekendy.<\/p>\n Jestem przekonany, \u017ce u wi\u0119kszo\u015bci pisz\u0105cych w Polsce wygl\u0105da to podobnie. Pisanie jest czym\u015b dodatkowym, upychanym gdzie i kiedy popadnie<\/strong>, czasoch\u0142onnym hobby wymagaj\u0105cym du\u017co dyscypliny i samozaparcia.\u00a0<\/span><\/p>\n Tak ograniczone zasoby czasowe musz\u0105 wp\u0142ywa\u0107 na ko\u0144cowy efekt. Kt\u00f3ry\u015b etap – research, planowanie, tworzenie drabinki, pisanie, konsultowanie, poprawianie – musi ucierpie\u0107 lub wszystko trwa koszmarnie d\u0142ugo.<\/p>\n <\/p>\n W ksi\u0105\u017cce \u201ePoza schematem\u201d pisarz Malcolm Gladwell,<\/strong> posi\u0142kuj\u0105c si\u0119 badaniami trzech naukowc\u00f3w – Andersa Ericssona, Ralfa Krampego i Clemensa Tesch-Romero, przedstawi\u0142 tez\u0119, \u017ce potrzeba 10 tysi\u0119cy godzin<\/a><\/b>\u00a0\u0107wicze\u0144 by osi\u0105gn\u0105\u0107 poziom mistrzowski \/ ekspercki w danej dziedzinie.\u00a0<\/span><\/p>\n Co prawda teoria ta w ostatnim czasie spotyka si\u0119 z liczn\u0105 krytyk\u0105 (g\u0142\u00f3wnie ze wzgl\u0119du na ma\u0142\u0105 pr\u00f3bk\u0119 badawcz\u0105 i wyst\u0119puj\u0105cy w ksi\u0105\u017cce syndrom \u201eefektu potwierdzenia\u201d. Wi\u0119cej o w\u0105tpliwo\u015bciach mo\u017cecie przeczyta\u0107 tutaj<\/b><\/a>), ale trudno dyskutowa\u0107 z pogl\u0105dem, \u017ce wraz ze wzrostem liczby godzin treningu ro\u015bnie nasza szansa na osi\u0105gni\u0119cie sukcesu. <\/b>Dlatego za\u0142\u00f3\u017cmy, \u017ce 10 000 godzin pisania doprowadzi nasze scenariopisarstwo do zadowalaj\u0105cego poziomu (chocia\u017c warto pami\u0119ta\u0107, \u017ce na sukces sk\u0142ada si\u0119 r\u00f3wnie\u017c mn\u00f3stwo innych czynnik\u00f3w jak poziom nauczyciela \/ mentora, dost\u0119p do odpowiednich narz\u0119dzi i pieni\u0119dzy, miejsce urodzenia i zamieszkania, szcz\u0119\u015bcie, przypadek, koniunktura itd.)<\/p>\n Je\u015bli pisanie by\u0142oby moim podstawowym zaj\u0119ciem, kt\u00f3rym zajmowa\u0142bym si\u0119 od poniedzia\u0142ku do pi\u0105tku przez osiem godzin dziennie, to ju\u017c po nieca\u0142ych pi\u0119ciu latach uzyska\u0142bym wspomnian\u0105 liczb\u0119 10 tysi\u0119cy godzin.<\/p>\n\n
Scenarzy\u015bci to amatorzy<\/b><\/h3>\n
\n
Codzienno\u015b\u0107<\/b><\/h3>\n
\n
Je\u015bli chcesz gra\u0107 w Carnegie Hall\u2026<\/b><\/h3>\n