Jak napisać intrygujący logline?

Scenariusz jest półproduktem. Narzędziem, podstawowym i najważniejszym, ale tylko narzędziem, do stworzenia finalnego produktu jakim jest film (lub serial). Dlatego zadaniem scenarzysty, oprócz tworzenia wciągających, emocjonalnych opowieści, jest także walka o ich realizację. By do tego doszło trzeba znaleźć i przekonać ludzi zdolnych to zrobić. Nim jednak ktokolwiek spojrzy na nasze 90 stron ciężkiej pracy musi najpierw zostać zaintrygowany naszą historią. Dlatego zniewalający logline jest tak ważny.

 

Co to jest logline? 

Logline nie ma swojego polskiego tłumaczenia. Można go zdefiniować następująco:

„Logline to jedno-, dwuzdaniowa sentencja określająca bohatera, konflikt i stawkę twojej historii”

By to dobrze zobrazować spójrzmy na przykład logline’u filmu „Siedem”:

„Two detectives, a rookie and a veteran, attempt to catch a serial killer who uses seven deadly sins as his modus operandi befor he kills again.”

„Dwóch detektywów, żółtodziób i weteran, próbuje złapać seryjnego mordercę, używającego siedmiu grzechów głównych jako modus operandi, zanim dokona kolejnego morderstwa.”

Jest tutaj wszystko co jest potrzebne w intrygującym loglinie:

PROTAGONISTA + CEL + ANTAGONISTA i PRZESZKODY + STAWKA + CZYNNIK WYRÓŻNIAJĄCY

Poniżej postaram się rozłożyć te punkty na czynniki pierwsze i przeanalizować na podanym przykładzie „Siedem”.

 

Protagonista

Wszystko zaczyna się od bohatera. Twoim pierwszym zadaniem prezentując logline jest przedstawić osobę której fascynującą historię opowiadasz. Potrzebujesz jak najdokładniej ją opisać, używając jak najmniejszej ilości słów. Dlatego nie marnuj miejsca na podawanie imienia protagonisty, które odbiorcy nic nie mówi (chyba, że twoim bohaterem jest Freddie Mercury, Abraham Lincoln czy Kazimierz Deyna, a więc powszechnie znana postać historyczna), a spróbuj uwypuklić jego zawód, pozycję społeczną albo cechę osobowościową. Warto również pomyśleć nad jakimś soczystym przymiotnikiem, który jeszcze lepiej scharakteryzuje twojego bohatera i być może wyróżni go z tłumu podobnych postaci (dobrze działa ironia i przeciwieństwo).

Spójrzmy na przykład:

„Two detectives, a rookie and a veteran…”

„Dwóch detektywów, żółtodziób i weteran…”

 

Jakie informacje dostajemy?

• Głównych protagonistów jest dwóch
• Są policjantami, detektywami (z dalszej części logline’u wynika, że są z wydziału zabójstw)
• Jeden jest początkujący, drugi doświadczony

Czy możemy sobie tych bohaterów wyobrazić? Z łatwością. Widzieliśmy takich duetów mnóstwo.

 

Cel protagonisty

Kiedy mamy już bohatera trzeba dać mu coś do roboty. Coś ważnego, konkretnego i trudnego do osiągnięcia. Cel, który napędza całą twoją historię.

W „Siedem” wygląda to tak:

„…attempt to catch a serial killer…”

„…próbuje złapać seryjnego mordercę…”

 

Według prawideł coachingowych (i życiowych doświadczeń) wyznaczany cel powinien być:

• prosty, w rozumieniu konkretny, pozbawiony dwuznaczności, łatwy do zapamiętania
• mierzalny, czyli musi dać się jasno określić kiedy cel został zrealizowany
• osiągalny, czyli bez względu jak trudne jest zadanie, musi być ono wykonalne
• określony w czasie, czyli sens jego wykonania powinien mieć termin ważności

Zadanie postawione przed detektywami w „Siedem” bezwzględnie spełnia te kryteria (może z wyjątkiem „określenia w czasie”, ale stawka – zapobiegnięcie kolejnemu morderstwu – narzuca wykonawstwo celu w możliwie najszybszym czasie).

 

Antagonista i przeszkody

Aaron Sorkin twierdzi, że bohater rodzi się z przeszkód (i intencji, ale to już temat na inne opowiadanie). Do ich wygenerowania potrzebny jest silny i intrygujący antagonista. Jego istnienie, potencjał i zagrożenie jakie ze sobą niesie powinniśmy zasugerować już w loglinie.

 

„…a serial killer who uses seven deadly sins as his modus operandi…”

„… seryjnego mordercę, używającego siedmiu grzechów głównych jako modus operandi…”

 

Seryjny morderca, szczególnie w kulturze amerykańskiej, jest klasycznym archetypem postaci niosącym ze sobą duży bagaż skojarzeń i oczekiwań. Od razu sugeruje rodzaj zagrożenia i skalę trudności. Do tego został wyposażony w cechę charakterystyczną, odróżniającą go od tysiąca podobnych postaci z przeszłości – nietypowy modus operandi oparty na siedmiu grzechach głównych. Dzięki temu otrzymujemy sugestię intrygującego przeciwnika, który jest w stanie stworzyć szereg trudnych przeszkód dla bohaterów i spowodować, że stawka będzie niesamowicie wysoka.

 

Stawka

Stawka musi być wysoka, pilna i przekonywująca. Musi budzić emocje. Musi być warta wysiłku bohatera. Musi przykuwać uwagę odbiorcy.

Tak jak na poniższym przykładzie:

„… befor he kills again.”

„… zanim dokona kolejnego morderstwa.”

 

Dodatkowym elementem skutecznie podbijającym stawkę jest presja czasu. „…Zanim dokona kolejnego morderstwa” – oczywistym jest, że bohaterowie muszą się spieszyć, a każda ich pomyłka, opóźnienie może nieść ze sobą tragiczne konsekwencje.

 

Czynnik wyróżniający

Warto również pamiętać by wyróżnić element, który świadczy o oryginalności naszego pomysłu. Może to być cecha głównego bohatera, nietypowe zadanie, zaskakująca stawka lub niezwykły świat opowieści. Wszystko co może przyciągnąć uwagę odbiorcy jest na wagę złota.

W omawianym przykładzie „Siedem” jest to oczywiście sposób działania mordercy:

„.. uses seven deadly sins as his modus operandi…”

„… używającego siedmiu grzechów głównych jako modus operandi…”

Bez tych ośmiu słów logline Andrew Kevina Walkera przeszedłby zapewne kompletnie niezauważony.

 

Co jeszcze działa?

Zadaniem logline’u jest wzbudzenie u odbiorcy chęci przeczytania scenariusza. Dlatego musisz wyłożyć wszystkie najważniejsze elementy historii (kto jest protagonistą? Jaki ma cel? Z kim i czym musi się zmierzyć? Jaka jest stawka?), ale jednocześnie nie próbuj opowiedzieć wszystkiego co uznajesz za ciekawe, tak by przekaz pozostał klarowny i nieprzytłaczający.

Nie zdradzaj zakończenia, niech finalny twist będzie miłym zaskoczeniem dla czytającego twój tekst.

Zmuszaj bohatera do robienia rzeczy, których nie chce, nie potrafi lub nie lubi robić.

Zderzaj zwyczajnych ludzi z niesamowitym światem i na odwrót – nietypowych bohaterów ze zwykłą, otaczającą nas codziennością.

Pamiętaj każde słowo się liczy, dobieraj je bardzo precyzyjnie!

 

Przykłady

Kilka przykładów dobrych logline’ów:

Dramat:

„A depressed suburban father in a mid-life crisis, decides to turn his hectic life around after becoming infatuated with his daughter’s attractive friend.”

(American Beauty)

 

Dramat więzienny:

„Two imprisoned men bond over a numer of years, finding solace and eventual redemption through acts of common decency.”

(Skazani na Shawshank)

 

Dramat społeczny:

„An aspiring author during the civil rights movement of the 1960s decides to write a book detailing the African-American maid’s point of view on the white families for which they work, and the hardships the go through on a daily basis.”

(Służące)

 

Thriller:

„A young FBI cadet must confide in an incarcerated and manipulative killer to receive his help on catching another serial killer who skins his victims.”

(Milczenie owiec)

 

Komedia:

„A Las Vegas-set comedy centered around three groomsmen who lose their about-to-bewed buddy during their drunken misadventures, then must retrace their steps in order to find him.”

(Kac Vegas)

 

Przygodowy:

„Brave blacksmith Will teams up with eccentric pirate Jack Sparrow to save his love, the governor’s daughter, from Jack’s former pirate allies, who are now undead.”

(Piraci z Karaibów. Klątwa Czarnej Perły)

 

Western:

„With the help of a German bounty hunter, a freed slave sets out to rescue his wife from a brutal Mississippi plantation owner.”

(Django)

 

Animacja:

„In a city of anthropomorphic animals, a rookie bunny cop and a cynical con artist fox must work together to uncover a conspiracy.”

(Zwierzogród)

 

Horror:

„Group of bullied kids band together to destroy a shape-shifting monster, which disguises itself as a clown and preys on the children of Derry, their small Maine town.”

(To)

 

Niezbędnik scenarzysty

Żaden producent nie chce przegapić fascynującej historii i wiążącej się z nią szansy na Oscara, Złotą Palmę czy rekordy box office’owe. Jednocześnie chciałby ograniczyć ryzyko marnowania czasu na opowieść, która od początku nie rokuje. Dlatego nim sięgnie po cały scenariusz woli wcześniej rzucić okiem na logline, usłyszeć krótki pitch, zapoznać się z one pagerem lub synopsisem, przeczytać treatment. I w ten sposób każde z tych ogniw staje się jednocześnie platformą sprzedażową naszej idei i egzaminem jej jakości. Dlatego praca nad nimi jest równie ważna jak nad samym scenariuszem.

Powyższy wpis jest pierwszym z nowego cyklu, zatytułowanego Niezbędnik scenarzysty, w którym będę chciał przybliżyć wam zasady tworzenia wszystkich wymienionych tutaj elementów. W kolumnie po prawej stronie wyodrębniłem osobną kategorię by wszystko było łatwo dostępne i od razu pod ręką.